Anadolu'nun ortasında, kültürlerin kaynaşıp yoğrulduğu Kapadokya bölgesinin bir parçası olan ilimizde halıcılığın tarihi çok uzun bir geçmişe sahiptir. Niğde yöresinde ahşaptan yapılmış ıstarda (halı dokunan tezgâh) dokunan el dokuması halılar Maden (Çamardı), Ulukışla, Melendiz (Çiftlik ve çevresi), Kemerhisar, Bor, Koyunlu yerleşimleri başta olmak üzere il genelinde yüzyıllardır üretilmektedir. Bundan 10-15 sene öncesine kadar her evde ‘ıstar’ adı verilen halı dokuma tezgahları bulunuyordu ve halıcılık önemli bir geçim kaynağıydı. Günümüzde dokuyucularına getirdiği gelirin azalması, dokuyucuların gelir getiren farklı uğraşılara yönelmeleri sebebiyle eski önemini yitiren halıcılık kimi yörelerde halen insanların geçimine katkı sağlamakta olan bir el sanatıdır. Hemen hepsi kadınlar tarafından dokunan yöre halılarındaki motifler bereket, şans, sağlık, ölüm, günah, yeniden dirilme, nazar ve sonsuzluk gibi konuları simgeler. Bölge halılarında en fazla kullanılan desenler göz, yıldız, hayat ağacı, akrep, muska, akarsu, dulavrat otu, kuş, koçboynuzudur. Ayrıca yörede ‘kamalı’ denen ve önceleri bölgede yaşayan Rumlardan kalma bir motif olan ‘gamalı haç’ modelli halılar da yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir. Niğde’nin geleneksel halıları kalın dokumadır. 26-28 kalite (dm2’deki ilmek sayısı) olan Niğde halılarının ortasında göbek denen büyük bir motif ve onu tamamlayan iri motifler yer almaktadır. Bunlara göbekli halı denmektedir. Ayrıca çiçekli, kuşlu modelli halılarda bulunmaktadır. Genelde motiflerin bulunmadığı boşlukların fazla olduğu görülmektedir. Halı yapımında kullanılan iplerde koyun yünü kullanılmaktadır. Kirmenle eğrilerek ip haline getirilen yünler doğal boyama yöntemleriyle, çeşitli bitkilerle boyanarak halı yapımında kullanılmaya hazır hale getirilmektedir. Halılarda en çok kırmızı (al), gök (mavi, lacivert), siyah, pisi tüyü(gri), pas ipi (kahverengi), asma yaprağıyla boyanan yavşan yeşili, cevizin kabuğuyla boyanan tetir gibi renkler kullanılmaktadır. Kullanılan bu ipler artık sentetik boyayla boyatılarak da kullanılmaktadır. Halının yapımında sındı (makas), kirkit, tarak ve bıçak kullanılmaktadır. Halı tezgâhında ise varan gelen, kücü demiri, burgu gibi kısımlar bulunmaktadır. Halı yapımına ıstara, önceleri ağaçtan şimdi ise demirden olan tezgâhlara, eriş adı verilen iplerin çizilmesi(sarılması) ve ayak denilen uç kısmının örülmesiyle başlanır. Daha önceden belirlenen modele göre renkli yün ipliklerle ilmeler(ilmek) atılarak halı yükseltilir. Her bir sıradan sonra ilmelerin atmaması ve sıkı olması için önce geçgi adı verilen ip geçirilip kirkitle sıkıştırılmak için vurulur. Daha sonra varan gelen indirilerek ipler el ile ayalama yapılır, çapraz hale getirilip argaç denilen ip geçirilir ve tekrar kirkitle vurularak ilmelerin sıkılaştırması işlemi yapılır. Bu şekilde dokunarak devam edilen halının yapımı tamamlanır. Yörede dokunan bu halılar taban halısı, somya halısı, minder, yastık, namazla (seccade) olarak kullanılmakta ve çeyizlerin olmazsa olmazı arasındadır. Günümüzde bitme noktasına gelen Halıcılık, sadece Bor ilçesine bağlı Obruk Köyü’nde her evde bulunan tezgâhlarda, geleneksel özelliklerinin dışında, sipariş üzerine yapılan el dokuma halılarla devam ettirilmekte ve aile geçimine katkı sağlamaktadır. Ayrıca Niğde Valiliği bünyesinde oluşturulan Halıcılık Birliği, çeşitli köy ve kasabalarda kurduğu atölye ve kurslarla il genelinde el dokuma halı geleneğini devam ettirmeye çalışmaktadır. Halıcılık Birliği açtığı kurslarda Niğde’nin geleneksel halı motiflerini gün yüzüne çıkartarak ve yeniden dokutarak bu sanatın devam etmesini sağlamaya çalışmaktadır.
Kaynakça http://www.nigdekulturturizm.gov.tr/TR,74414/halicilik.html adresinden, 30.06.2014 tarihinde alınmıştır.