­ ÇARIK YAPIMI | Kültür Portalı

Çarık Yapımı - Tokat

El Sanatları

Tokat'ta 150- 200 yıllık geçmişe sahip çarıklar üç türlü olup sırımlı çarık, tokalı çarık ve aynalı çarık olarak adlandırılmaktadır. Halen Tokat merkezde iki, Zile İlçesi'nde bir olmak üzere 3 çarık ustası mevcuttur. Uçları sivri olarak yapılan çarıklardan sırımlı çarıkları erkekler, tokalı ve aynalı çarıkları ise kadınlar giymektedir. Halk oyunları ekiplerince ayrıca aksesuar olarak da kullanılmaktadır.

Sırımlı Çarık: Dabakhane de işlenmiş olan şebli manda gönü eskiden sıfır numara çocuklara, bir numara kadınlara, iki, üç, dört, beş numaralar ise erkeklere olacak şekilde önceden hazırlanmış endazeler (ölçü) kullanılarak kesilir. sağı solu düzeltilerek çapraz yapılır üst bölümü de kesilip çaprazlandıktan sonra sağlam olması ve su geçirmemesi için kendir iplikler mumlanarak tığ ile delinir iğne ile tersten dikilir. Daha sonra gürgen ağacından yapılmış olan dönderme ağacı ile döndürülür ve gürgenden yapılmış kalıplara çekilir. Kalıpta düzgün durması için muşta ile dövülür ve bir gün süreyle kurumaya bırakılır. el ile kalıptan çıkarılarak kendisinden olan sırımları takılır ve kullanıma hazır hale gelmiş olur.

Aynalı Çarık ve Tokalı Çarık: Aynalı ve tokalı çarığın hazırlanması da sırımlı çarık gibi aynı işleme tabi tutulur. Ancak aynalı ve tokalı çarığın arka tarafı pervazla dikilerek kapanır. Aynalı ve tokalı çarığın üst kısmı sığır derisi (Vakite) kullanılarak dikilir. Aynalı çarığın ön yüzüne astarın içerisine ayna yerleştirilerek dikilir ve düğme ile sağlamlaştırılır. Tokası yerleştirilir, dikildikten sonra çeşitli renk ipliklerle önceden hazırlanmış ponponlarla süslenerek satışa hazır hale getirilir.

Görüntülenme Sayısı : 6364    Eklenme Tarihi : 14 Şubat 2013 Perşembe    Güncellenme Tarihi : 12 Ekim 2020 Pazartesi