­ YOZGAT YÖRESİNDE DOĞUM GELENEKLERİ | Kültür Portalı

Yozgat Yöresinde Doğum Gelenekleri - Yozgat

Gelenekler-Görenekler

Yozgat folkloründe doğumdan başlayarak ölümle son bulan, hatta hayatın çeşitli safhalarını konu alan sayısız inanç ve gelenek mevcuttur. Uzun yıllardan günümüze kadar gelen çocuk sahibi olmak isteği ekonomik yapı ve baba ocağının tüttürülmesi gibi karakteristik nedenlere bağlanmaktadır. Ramazan ayında doğanlara Ramazan, bayramda doğanlara Bayram, kandil günlerinde doğanlara Kadir, Kadriye, Berat gibi isimler verilir.

Doğan çocuk kız da olsa oğlan da olsa kırkıncı gün mutlaka kırklanır. Kırk çıkarmaya kırkı dökülmek denir. Loğusa ve çocuk ilk defa kırkı çıktıktan sonra anneanneye, teyzeye, yani kadının ailesi ve yakınlarına götürülür. Loğusa ve çocuk ziyaretine gelenler, yakın akrabalar çocuğun başına çeşitli para ve hediyeler takarlar. Çocuğun annesi kendisine ziyarete gelenlerin loğusa iken ziyaretine gitmiş ve bir hediye götürmüş ise ona da aynı hediye değerinde karşılık verilir.

Çocuk doğduktan yaklaşık üç gün sonra dede veya ailenin bir erkek büyüğü tarafından çocuğun sağ kulağına ezan okunduktan sonra tekbir getirilerek adı koyulur. Üç defa “Senin adın ….. " diye seslenilir ve böylece adı konulmuş olur. 

Doğum yapan kadını al basmaması için yatağına kırmızı bir bez bağlanır ve yeni annenin odasında geceleri korkmaması için sürekli ışık yakılır. Yeni doğan çocuğun göbeği düştükten sonra düşen göbek, ailenin istediği gibi bir evlat olması için cami veya okul bahçesi gibi değişik yerlere gömülür.

Çocuğun dişi çıkınca diş hediği yapılır. Diş hediği buğday, nohut, kuru fasulye ve çedene karıştırılarak pişirilir. Pişen bu hediğin içine ceviz, fındık, sarı üzüm gibi yedi çeşit çerez katılır ve akrabalara, komşulara, gelen misafirlere ikram edilir. Ayrıca pişirilen bu hedik “ Başı dişi ağrımasın” diye çocuğun başından dökülür. Diş hediğine gelenler, çocuğa çeşitli hediyeler getirirler. Yine çocuğun dişinin çıktığını ilk gören kişi -annesi bile olsa- özel bir hediye alır.

Görüntülenme Sayısı : 3627    Eklenme Tarihi : 12 Mart 2014 Çarşamba    Güncellenme Tarihi : 02 Temmuz 2020 Perşembe