­

Coğrafi İşaret: Bursa Bıçağı

Tescil No: 326

Coğrafi İşaretin Türü: Mahreç İşareti

Kullanım Biçimi: Markalama

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri:

Bursa Bıçağının ünü Osmanlı'ya dayanmaktadır. Osmanlı ordusunun Bursa’da büyük bir pazar oluşturması kılıç ve kama gibi silahların yapımını ön plana çıkarmıştır. Özellikle 19. yüzyılın sonlarından itibaren kılıç yerine el maharetinin veya ustalığın ön plana çıktığı özel bıçak ve el aletleri imalatı daha çok önem kazanmıştır. Öyle ki; 1913 yılında yapılan sanayi sayımında, tüm Hüdavendigar (Bursa) ilinde yüzün üzerinde bıçakçı dükkânı olduğu görülmüştür. Yıllık bıçak üretiminin ise bir milyonu aştığı devletin resmi rakamlarından anlaşılmaktadır. Bursa Bıçağı, 700 yıldır Bursa’da bıçakçı ustaları tarafından titizlikle üretilen ve geçmişte savaş malzemesi olarak, günümüzde ise genellikle mutfak ve av malzemesi olarak kullanılan, sap ve çelik bölümünden oluşan keskinliği ve esnekliği ile ünlü kesici bir alettir. Bursa Bıçağı, namlusunun ustalıkla işlenerek 3 V’li ağız haline getirilmesiyle ve namluya ustalıkla çeşitli ağaç/kemik-boynuz/madeni/plastik sap takılmasıyla oluşturulur. Namlu ve sap üzerine yapılan işleme ile ya da işlemesiz olarak ustanın imzasıyla satışa sunulmaktadır. Bursa Bıçaklarının kabza tiplerine göre iki, namlu tiplerine göre ise dört farklı tipi bulunmaktadır. Ancak bu namluların kendi içlerinde sayısız çeşitlendiği ve 150’den fazla alt tipe ayrıldığı bilinmektedir.

  1. Bursa Bıçağının en özgün özelliği keskin oluşudur.
  2. Bursa Bıçağını diğer bıçaklardan ayıran önemli başka bir özellik ise, geleneksel yöntemle üretildiğinde çeliğin işlenmesi aşamasında kullanılan kömürün, kestane kabuğu kömürü olmasıdır.
  3. Bursa Bıçağını diğer bıçaklardan ayıran önemli ayırt edici özelliklerden biri de bıçağa namlu burnundan bakıldığında üç tane V harfi görülmesidir. Bursa Bıçağında yer alan bu üç V bıçağa incelik katarak kesme işlevini çok daha fazla artırmaktadır.
  4. Bursa Bıçağında namlu çeliğinin esnekliği ön plandadır. Namlunun esnekliği ise ustalık gerektirir.
  5. Gerek geleneksel yöntemle gerekse modern teknoloji ile üretilen Bursa Bıçağında bariz bir özellik de saplardaki güçlülüktür. Bursa Bıçağında sıfır numara yüzme bıçağının bile sapı kalın ve güçlüdür. Bu özelliği sebebi ile saplar zarif sayılmayabilir. Bıçak saplarında geyik, manda, teke, keçiboynuzu ve kemik kullanılır. Ayrıca en kıymetli ve nadide ağaçlar Bursa Bıçağında sap olarak kullanılır. Mesela ardıç ağacının özünden bıçak sapı yapılmıştır. Sap daima ardıç kokusu verir.

Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.

Seyahat Hatırası TÜMÜ