Suriye Selçukluları (1092-1117)

1077’den beri Suriye Selçuklu meliki olan Tâc’üd-devle Tutuş, kardeşi büyük Sultan Melikşah’ın ölümü dolayısıyla kendini Sultan ilân ederek üzerine yürüdüğü Berkyaruk karşısında savaşı kaybetmiş (Şubat 1095) ve ölmüştü. İki oğlundan Rıdvan Haleb’de, Dokak Şam’da müstakil harekete devam ettiler. Rıdvan kardeşini savaşla zorlayarak Suriye hükümdarı oldu ise de, az sonra yine anlaşamayarak bir Şam’da, öteki Haleb’de olmak üzere devleti paylaştılar. Bir ara Meyafarîkîn (Silvan)’e kadar Güney Anadolu’yu nüfuzu altına alan Rıdvan, Mısır Fâtımîleri ile anlaşan Haçlılar tarafından mağlûp edildi. Bu sırada Şam’da idare Dokak (ölm. 1104)’dan ziyâde Atabeyi Tuğ-tegin’de idi ve Atabey ile Rıdvan aralarında kesin bir uzlaşmaya varamıyorlardı. Bu sebeple Kudüs’e ilerleyen Haçlılar’la iyi mücâdele edilemedi. Rıdvan, Haleb’de öldü (1113) ve sonra son Selçuklu Sultan-şâh zamanında (1114-1117) idare Selçuklu âilesinden olmayan Lû’lû’nun elinde iken bunun öldürülmesi üzerine Haleb, halkın dâveti ile gelen Artuk-oğlu İl-Gazi’ye geçti (1117). Şam’da ise, 1128’de öldürülen Tuğ-tegin’in oğlu Tâc’ül-mülûk Böri ile Börililer (Şam Atabeyliği) idareyi ele aldı.

Kaynak:

Tarihte Türk Devletleri, C.I, Ankara Üniversitesi, Ankara 1987, s. X + 422.

Tarihte Türk Devletleri, C. II, Ankara Üniversitesi, Ankara 1987, s. VI + (423-816) + 16 Harita.

Metnin tümüne ''Suriye Selçukluları'' isimli dökümandan ulaşılabilir.