Tarihin Tanıkları Çeşmeler

Köprüler, medreseler, hanlar, kaleler ve saat kuleleri ile hazırladığımız Tarihin Tanıkları serimize çeşmeler ile devam ediyoruz...
Özgün mimarileri ve süslemeleriyle çeşmeler, ülkemizde su mimarisinin seçkin örnekleri arasında yer almaktadır. Kültürel mirasımızın eşsiz simgeleri arasında yer alan birbirinden farklı ve zarif çeşmeleri birlikte keşfedelim!

Tophane Çeşmesi - İstanbul

Tophane Meydanı’nda olan çeşme, 1732'de I. Mahmut tarafından Hassa Baş Mimarı Mehmet Ağa'ya yaptırılmıştır.

Bezemelerinde klasik tarzdan baroğa yönelişin izlerine rastlanan yapının anıtsal duruşu, bulunduğu mekânın mimari elemanları arasında ön plana çıkan öğelerden biri olmasına yardımcı olmuştur. Barok izlerini taşıyan geniş saçağı ve Osmanlı klasik dönem mimarisinde kullanılan sivri kemerli nişlerin estetik harmonisi, görülmeye değer mimari şekiller barındırmaktadır.

{BENZERICERIK="Tarihin Tanıkları"}

Hacı Adil Bey Çeşmesi - Edirne

Edirne Valilerinden Hacı Adil Bey tarafından 1904 yılında, genç yaşta vefat eden oğlunun anısına inşa ettirilen ve günümüzde şehir merkezinde en iyi korunan çeşme durumundaki yapı, 3 basamakla çıkılan bir kare plan kaide üzerine yerleştirilmiştir.

Kare şeklindeki bir kütle üzerine oturan Barok üsluptaki çeşmenin yüksekliği 5.20 metre ve genişliği 4.75 metredir. Çeşmenin tüm cepheleri cephe kompozisyonu açısından aynıdır.

Hünkâr Çeşmesi - Kocaeli

Hünkâr Çeşmesi 1659 tarihinde Sadrazam İbrahim Paşa tarafından Fatih Sultan Mehmet'in anısına yaptırılmış ve bazı onarımlarla günümüze kadar ayakta kalabilmiştir.

Halk arasında Fatih Sebili diye de adlandırılan çeşme, Fatih Sultan Mehmet'in 27 Nisan 1481’de İtalya üzerine yaptığı sefer sırasında ordusuyla mola verip otağını kurdurduğu yer olması nedeniyle yaptırıldığı düşünülmektedir.

Kaymakam Sait Bey Çeşmesi - Bilecik

Kaymakam Sait Bey Çeşmesi Bilecik Çelebi Mehmet Camisi önünde neoklasik üslupta yapılmış Osmanlı sanatının son döneminin önemli bir örneğidir.

Çeşmenin üç kenarının ortalarında dilimli vazo biçiminde yalakları, iki yanında kabartma yıldız motifleri bulunmaktadır. Yüzeyler sivri kemerler niş durumunda olup, nişin içi ve üstü renkli çinilerle kaplıdır. Çeşme dört cepheli olup yapımında Kütahya çinileri ve mermer kullanılmıştır.

Alman Çeşmesi - İstanbul

Alman Çeşmesi Sultanahmet meydanında parkın içindedir. Alman İmparatoru II. Wilhelm'in İstanbul'u ikinci ziyaretinin anısı için inşa ettirilmiştir. Mimarı M. Spitta’dır

1901'de açılış töreni yapılan çeşmenin su haznesinin ortasında bulunan tunç bir levha üzerine kabartma harflerle Almanca olarak, Kaiser II. Wilhelm’in 1898 yılı sonbaharında Osmanlılar’ın hükümdarını ziyaretinin şükran hatırası olarak yaptırıldığı yazmaktadır.

Hürriyet Çeşmesi - Kütahya

Zafer Meydanı’nda bulunan Hürriyet Çeşmesi, üzerinde yer alan kitabesine göre 1909 yılında Memlük kulu Hocazade isimli biri tarafından yaptırılmıştır. 

Özgün mimari ve süsleme özelliklerine sahip olan çeşme, üç bölümlü alınlığın ortasında tuğralı saltanat arması, iki yanda ve yalak ortasında beş kollu yıldız kabartmaları vardır.

Sinan Ağa Çeşmesi - Edirne

Sinan Ağa Çeşmesi IV. Mehmed döneminde, dörtgen plan esasına göre yapılmış, üç yüzlü meydan çeşmesidir. Kesme taş malzemeden inşa edilmiş üç cepheli, hazneli, piramidal taş çatılı bir meydan çeşmesidir.

Yapının caddeye bakan köşelerinde kum saati şeklinde kaide ve başlıkları olan birer sütunce yer almaktadır. Üç cephede de sivri kemer kilit taşı üzerinde birer rozet bulunmaktadır.

Kadı Ali Çeşmesi - Kırklareli

Kadı Ali Çeşmesi 1568 - 69 yılları arasında Köse Mihalzade Ali bin Hızır Bey tarafından inşa ettirilmiştir. Dikdörtgen plan şemasıyla kesme küfeki taştan tek cepheli bir köşe çeşmesi olarak yapılmıştır.

Su, sivri kemerli bir niş içerisine yerleştirilmiş ayna taşındaki tek musluktan temin edilmektedir. Nişin iki yanında oturma taşı bulunmaktadır. Kemerin iç kısmında tepe noktasına yakın bir yerde inşa kitabesi yerleştirilmiştir.

Abdullah Paşa Çeşmesi - Trabzon

Abdullah Paşa Çeşmesi, Zağnos Paşa Kulesi’nin doğu girişinde yer alır. Trabzon Valisi Haznedarzade Abdullah Paşa tarafından 1844 yılında yaptırılmıştır.

Çeşme dikdörtgen biçiminde Ampir üslubunda yapılmıştır. Stili, hayat ağacı rozetleri, akantus yaprakları, Arapça ve Farsça yazıtları ile bu tarzdaki çeşmelerin en güzel örneklerinden birini oluşturmaktadır.

Hamidiye Saatli Çeşme - Yozgat

Çapanoğlu Camisinin doğusunda olan Hamidiye Saatli Çeşmesi, II. Abdülhamid tarafından 1900 tarihinde tahta çıkışının 25. yıl dönümü nedeniyle yaptırılmıştır.

Beyaz kesme taştan yapılan çeşme, döneminin Anadolu’daki en güzel ve en büyük süslemeli çeşmelerinden biridir.

III. Ahmet Çeşmesi - İstanbul

Osmanlı dönemi Türk sanatının çeşme mimarisinde meydana getirdiği bir şaheser olan bu âbidevî çeşme, Sultan III. Ahmed tarafından yaptırılmıştır. Kitâbesinde belirtildiğine göre 1728-29 yılında inşa edilmiş olup on dört kıtalık uzun tarih manzumesi Seyyid Vehbî’nindir. Ta‘lik hatla yazılan bu uzun kaside her cephede çeşmelerin üzerine ve sebillerin yukarılarına işlenmiştir.

III. Ahmed Çeşmesi, meydan çeşmelerinin bütün Türk sanatı tarihi içinde ortaya konulmuş en göz kamaştırıcı örneğidir. Avrupa’dan gelen ve Türk sanatına XVIII. yüzyıl başlarından itibaren sızan tesirler, burada henüz sadece süslemenin çokluğunda ve bazı kısımlarda kendisini belli eder. Bu anıt, çeşme mimarisinde XVIII. yüzyılda başlayan zengin bezemeli yeni akımın da temsilcisi olup bütün benzerlerini aşan bir güzelliğe sahiptir.