Tarihin Tanıkları Su Kemerleri
Su kemerleri, kaynağından kentlere su getirmek için yapılmış köprülerdir. Üzerlerinde suyun akışını sağlamak için kanallar bulunur ve hassas mühendislik hesaplamaları ile inşa edilmişlerdir. Arazinin durumuna göre yüksekliği, eğimi ve tasarımı değişen bu mimari eserler, medeniyetlere can veren suyun tarihsel yolculuğunda oldukça önemlidir…
Anadolu’da Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde çok sayıda su taşıma ve depolama sistemi oluşturulmuştur. Zamanında bu sistemlerin vazgeçilmez bir parçası olan su kemerleri, günümüzde ise tarihe tanıklık eden anıtsal yapılar olarak ziyaretçilerini karşılamaktadır…
Aspendos Antik Kenti’nin bir mühendislik harikası olan su kemerleri, şehrin su ihtiyacını karşılamak için Roma İmparatorluk Dönemi’nde inşa edilmiştir. MS 2. yüzyıla tarihlenen kemerler, kentin anıtsal yapılardan biridir.
Tanıtma Genel Müdürlüğü Arşivi, Gülcan Acar
2015 yılı itibariyle, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesine kaydedilen su kemerleri, Akdeniz coğrafyasında, günümüze kadar korunarak gelebilen nadir örneklerdendir. Aspendos Su Kemerleri’nin yaklaşık 30 metre yüksekliğe ulaşan iki adet hidrolik rezervuarı ve neredeyse tamamı ayakta olan kemer köprüsü etkileyicidir.
Bozdoğan Su Kemeri, İstanbul’un Fatih ilçesi sınırlarında, Saraçhane bölgesinde yer almaktadır. Kemerin, inşasına ilk ne zaman başlandığı kesin olmamakla birlikte, İmparator Flavius Iulius Valens zamanında, MS 378 yılında tamamlandığı bilinir. Valens Su Kemeri olarak da anılmaktadır.
Tanıtma Genel Müdürlüğü Arşivi, Gülcan Acar
Bozdoğan Kemeri, tamamı 250 kilometre civarında olan bir su taşıma sisteminin parçasıdır. Antik dönemin en büyük su kanalı tesislerinden olup kentin toplam bir milyon metreküp olan su depolarını doldurmuştur. Kemer, yaklaşık 1500 yıl boyunca faal olarak kullanılmıştır.
Clandras Su Kemeri,
Ulubey Kanyonu içerisinde, Banaz Çayı üzerinde yer almaktadır. Yaklaşık 2 bin 500 yıl önce, Frigyalılar döneminde inşa edildiği tahmin edilmektedir. Kanyonunun doğu kısmında bulunan kaynak suyu, bu kemer yardımıyla 2,5 kilometre mesafeden,
Pepouza Antik Kenti’ne getirilmiştir.
TGA
Roma dönemi mimarisinin izlerini taşıyan dar ve tek kemerli köprünün iki ucu, dağ kayalarının üzerine oturtulmuş olup uzunluğu 24 metre, yüksekliği ise 17 metredir. Clandras-Pepouza Antik Kenti ekoturizm alanında oluşturulan yürüyüş rotası üzerinde bulunan tarihi kemer ve çevresi, bölgedeki önemli mesire yerlerindendir.
İncekaya Su Kemeri,
Tokatlı Kanyonu içerisinde yer alır. Sultan III. Selim döneminde sadrazamlık görevinde bulunan İzzet Mehmet Paşa tarafından, Safranbolu’ya su getirmek amacıyla yaptırılmıştır.
Tanıtma Genel Müdürlüğü Arşivi
116 metre uzunluğundaki kemer, yerden yaklaşık 60 metre yüksekliktedir. Mimari ve tarihi açıdan değer taşıyan eser, kanyon üzerindeki cam seyir terasından kanyona inildiğinde sol tarafta kalmaktadır. Ayrıca altından geçen Tokatlı Deresi boyunca uzanan yürüyüş parkurunun da başlangıç noktasında yer almaktadır.
Kabaoğlu Antik Su Kemeri, Kocaeli’nin İzmit ilçesinde yer alan önemli bir anıtsal yapıdır. MS 2. yüzyılda yapılmış bir Roma dönemi eseridir. İmparator Trajan zamanında Nicomedia’nın valisi olan Plinius tarafından yaptırıldığı kaynaklarda geçmektedir.
Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü
Yaklaşık 50 metre uzunluğunda, 15 metre yüksekliğinde ve iki katlı olarak inşa edilmiştir. Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde kullanılmış ve onarım görmüştür.
Milas’ın doğusundaki ovada uzanan su kemerleri erken Bizans dönemine aittir. Doğudaki yüksek dağlarda bulunan kaynaklardan şehre su getirmek için inşa edilmiştir. Arazinin konumuna göre kimi yerde tek katlı, ova tarafında ise iki katlıdır. Duvar örgüsünde, devşirme malzemeler kullanılmıştır.
Milas Kaymakamlığı
Kent içerisinde de devam eden kemerler, olasılıkla Baltalı Kapı olarak bilinen yapıyı da içine alacak şekilde uzanmaktadır. Su kemerlerinin üzerinde yer aldığı hat, yaklaşık 2,5 kilometre boyunca izlenebilmektedir. Günümüzde bazı bölümleri halen ayakta olmakla birlikte büyük kısmı yıkılmış durumdadır.
Pisidia Antiokheia Antik Kenti’nin su kemerleri, Roma döneminde kentin gelişip büyümesi ile artan su ihtiyacını karşılamak için inşa edilmiştir. Kentin kuzey yönü boyunca uzanan su kemerlerinin, MS 1. yüzyıla tarihlendiği düşünülmektedir.
TGA
Yaklaşık 10 kilometre uzunluktaki bu su yolunun, günümüzde yalnızca 250 metrelik bir kısmı ayakta kalabilmiştir. Ayakta duran kemerlerin yüksekliği 5-7 metre arasında değişmektedir. Kesme blok taşlardan inşa edilen kemerin, şehrin su ihtiyacının yaklaşık üçte ikisini karşıladığı bilinmektedir.
Tyana Antik Kenti’nin su kemerleri, MS 2. ve 3. yüzyıllarda Roma imparatorları Traianus ve Hadrianus tarafından yaptırılmıştır. Döneminin tüm mimari uygulamalarını gözler önüne seren kemerler, bölgede bu amaçla yapılmış en önemli tarihi yapıdır.
TGA
Yüksekliği 6 metreye, uzunluğu ise 4,3 kilometreye varan Tyana Su Kemerleri, otuz bin kişinin su ihtiyacını karşılayabilmiştir. Yapımında büyük boyutlu bloklar kullanılan kemerlerde, ince taş işçiliği görülmemektedir. Günümüzde su kemerlerinin yalnızca 1,2 kilometrelik bir bölümü ayaktadır.
1530 yılında Haseki Hürrem Sultan tarafından Edirne'ye yaptırılan imaret, cami vb. tesislerin inşası sırasında Edirne'nin su ihtiyacını karşılamak amacıyla, Mimar Sinan'a yaptırılan su yollarından biridir.
Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü
Mimar Sinan tarafından Edirne'de yapılan Taşlımüsellim su tesisinin en büyük parçası olan Yedigöz Su Kemeri, 98 metre uzunluğunda ve 3,1 metre genişliğindeki yedi sivri kemerden oluşmaktadır. Yerden yüksekliği 25 ila 35 metre arasındadır. Etrafı çok sık ağaç ve çalılarla örtülüdür.