­ DAĞLIK FRİGYA YAZILIKAYA VADİSİ | Kültür Portalı

Dağlık Frigya Yazılıkaya Vadisi - Eskişehir

Friglerin dini merkez olarak seçtikleri Yazılıkaya Platformu, kaya anıtları ile donattıkları Yazılıkaya Vadisi'nde yer almaktadır. Yazılıkaya, Kibele İnanç Merkezi ve çevresi askeri soylu sınıfın yaşadığı Frig Kaleleri ile koruma altın alınmıştır. Yazılıkaya Frig İnanç Merkezi, Eskişehir Han İlçesi Yazılıkaya Köyü'nde yer alır ve bu önemli merkeze; Eskişehir'den 75 kilometre, Çifteler'den 39 kilometre, Seyitgazi'den 30 kilometre asfalt yol ile ulaşılır. Frigler için başkent Gordion; devletin en güçlü politik merkezi, Midas şehri de krallığın başlangıcından itibaren en önemli dini merkezidir.

Yazılıkaya: Yazılıkaya Vadisi’nin güney ucunda, Yazılıkaya Köyü(nün hemen batısında yer alır. Yüksek ve sarp tüf kayalardan oluşmuş Yazılıkaya platosunun üzerinde kurulmuştur. Vadiye batıdan ve kuzeyden ulaşan yolları kontrol altında tutan, daha yüksekte konumlanmış Akpara Kale, Pişmiş Kale, Gökgöz Kale ve Kocabaş Kale tarafından koruma altına alınmış bir yerleşmedir. Uzunluğu 650 metre, genişliği 320 metredir. Vadinin taban seviyesinden yüksekliği 60-70 metre kadardır. Frig döneminde şehrin surla çevrili olduğu düşünülür. Günümüzde sur bedenine ait yerinde korunmuş tek bir taş dahi yoktur. Ancak, yerleşmeyi doğal bir sur gibi çevreleyen kayaların belirli noktalarında basamak şeklinde kesilmiş temel yuvaları izlenir. Bu yuvalar kimi yerde birden fazla tahkimat olduğunu düşündürür.

Şehrin ana girişi doğu yöndedir. Ana kayaya açılan rampalı yol Kral Yolu olarak bilinir. Rampa boyunca yolu sınırlandıran kaya kütleleri üzerine figüratif kabartmalar işlenmiştir. Şehrin yayılım alanı içinde, plato üzerinde ana kayadan yontulmuş anıtsal ölçekli basamaklı sunaklar; girişleri platodan başlayan, kaya merdivenleriyle inilen tonoz örtülü iki kaya tüneli ve güneybatı yönde alt terastaki anıtsal kaya sarnıçları en önemli yapıları oluşturur. Yerleşmeyi çevreleyen yüksek ve sarp volkanik kayalarda ise anıtsal ölçekli fasad, basamaklı atlar/sunak ve nişlerden oluşan çok sayıda kült yapısı ve oda mezarlar yer alır. Burası çok sayıda ve en anıtsal dinî anıtlarla donatılarak ayrıcalıklı bir konuma yükseltilmiştir. Bu durum, Midas şehrinin âdeta bölgenin dinî metropolü olduğunu ve Frigler tarafından kutsal kent olarak ona büyük bir saygı duyulduğunu gösterir.

Frigler için başkent Gordion; devletin en güçlü politik merkezi, Midas şehri de krallığın başlangıcından itibaren en önemli dinî merkezidir. Krallığın siyasi olarak yıkılmasından sonra da Midas terk edilmemiş, Hellenistik ve Roma dönemlerinde Frig kaya yapıları bazı ilave ve değişikliklerle kullanılmaya devam etmiştir. Dünya Kültürel ve Doğal Mirası listesine dahil edilmek üzere aday gösterilmesi uygun görülen Yazılıkaya ören yeri dünyada eşi ve benzeri bulunmayan anıt yapılarıyla her türlü olumsuz dış etkilere karşı inatla direnmektedir.

Kaynak: Eskişehir Valiliği.(2014). Eskişehir Rehberi(5.Baskı) - Eskişehir Valiliği.(2014). Dağlık Frigya (Broşür)

Eskişehir Gezilecek Yerler

Ören Yeri
Kültür Turizmi
.
Yazılıkaya Köyü - HAN / ESKİŞEHİR

Konum Bilgileri

Görüntülenme Sayısı : 23123    Eklenme Tarihi : 24 Aralık 2012 Pazartesi    Güncellenme Tarihi : 18 Mayıs 2021 Salı