Mevlevihane Müzesi; Yivli Minare Külliyesi içinde yer alan Mevlevihane, Hamam, Zincikıran Mehmet Bey Türbesi ve Nigâr Hatun Türbesi’nden oluşan bir yapı kompleksidir. Müze olarak kullanılan bu binalarda, Mevlevilik hakkında bilgilendirme panoları, canlandırmalar, kıyafetler ve Mevleviliğe ait eşyalar sergilenmektedir. Aynı zamanda İslam felsefesi ve düşüncesi dersleri, Mesnevi ve Divan okumaları, seminerler, tasavvuf müziği dinletileri, sema ayinleri gibi etkinlikler de yapılmaktadır. Müze, Antalya Kaleiçi’ndedir.

 

 

Mevlevihane yapısı, Yivli Minare’nin de bulunduğu yapılar topluluğu içinde yüksekçe bir teras üzerinde yer almaktadır. Dikdörtgen formlu, iki katlı kâgir bir yapıdır. Güney cephedeki kemerli bir kapı ile girilen ana mekânın doğusunda sivri tonozla örtülü bir eyvan; kuzeydoğusunda bir, kuzeyinde iki, batısında ise üç adet beşik tonoz örtülü oda bulunmaktadır. Bu odaların Mevlevihane’de kalan dervişler tarafından kullanıldığı düşünülmektedir. Yapının Selçuklu döneminde bir Mevlevihane veya tarikat binası olarak inşa edildiği söylenmekte ise de 19. yüzyıla ait bir kaynakta “sahibu-l hayrat vel-hasenat” denmek suretiyle Mevlevihane’nin banisi ve vâkıfı olarak Şehzade Korkut’a atıfta bulunulur. Buna dayanarak, söz konusu yapının 16. yüzyılın başlarından itibaren Osmanlı döneminde Mevlevihane olarak fonksiyon gördüğü anlaşılmaktadır. Nitekim 17. yüzyılda Evliya Çelebi de yapının Mevlevihane olarak kullanıldığından bahseder.

 

Külliye içindeki hamam yapısı, Mevlevihane Hamamı, Yivli Minare Hamamı veya Yivli Minare Külliyesi Hamamı gibi isimlerle anılmaktadır. Ne zaman inşa edildiği tam olarak bilinmemektedir. Dikdörtgen bir plana sahiptir. Hamamın; planı, boyutları ve konumu ile kalabalık gruplara hizmet vermekten ziyade özel kullanıma uygun olarak tasarlandığı düşünülmektedir. 13. yüzyılın ilk çeyreğinde “saray hamamı” olarak inşa edildiği yönünde görüşler bulunmakla birlikte, 16. yüzyılın başlarından itibaren Mevlevihane’nin hamamı olarak fonksiyon gördüğü bilinmektedir.  

Nigâr Hatun, 1450-1503 yılları arasında yaşamış, II. Bayezid’in oğlu Şehzade Korkut’un ve kızı Fatma Sultan’ın anneleridir. Şehzade Korkut Manisa’dan Antalya Sancak Beyliği’ne atandığında oğlu ile birlikte geldiği, aynı yıl öldüğü ve Antalya’ya gömüldüğü bilinmektedir. Nigâr Hatun Türbesi, aralarında yer yer devşirme mermer parçalarının da kullanıldığı düzgün kesme ve moloz taş ile tuğla kullanılarak inşa edilmiştir. Üslup olarak Selçuklu türbelerini andıran yapının, kesin olarak tespit edilememekle birlikte en erken 15. yüzyıl Osmanlı döneminde yapılmış olabileceği anlaşılmaktadır.

 

Zincirkıran Mehmet Bey Türbesi, düzgün yonu taştan inşa edilmiş olup kare kaide üzerinde yükselen sekizgen gövdeli ve piramidal külahlı bir yapıdır. İçeride daha önce çiniyle kaplı olduğu söylenen üç sanduka bulunur. Kapı üzerindeki iki satırlık sülüs istiflerle doldurulmuş mermer kitabede Yunus Bey oğlu Mahmut oğlu Muhammed tarafından, merhum oğlu Ali için 1377 tarihinde inşa ettirildiği yazılıdır.

 

Kaynak: Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.